2017 წლის რთელზე სახელმწიფო საფერავის ჯიშის ყურძნის სუბსიდირებას აღარ განახორციელებს. ამის შესახებ სოფლის მეურნეობის მინისტრმა ლევან დავითაშვილმა განაცხადა. მინისტრის თქმით, საფერავის სუბსიდირების შეწყვეტაზე მთავრობას გადაწყვეტილება უკვე მიღებული აქვს, რქაწითელის ჯიშზე კი საბოლოო გადაწყვეტილება ჯერ მიღებული არაა.
"წელს ყურძნის სუბსიდირება არ გვექნება ცალსახად საფერავში. მოლოდინი ისეთია, რომ სუბსიდირება არ გვექნება არც თეთრ ყურძენზე. ჩვენ ბოლო სამი წლის განმავლობაში დავიწყეთ გარკვეული ინსტრუმენტების შექმნა, რომ ბრენდის ინდუსტრიამ სპირტის გამოსაყოფი რქაწითელი დააფინანსოს. ეს არის დღეის გეგმა. რთველის დროს გვექნება კომუნიკაცია. ანუ ეს არის მთავრობაში შეჯერებული სცენარი, მაგრამ მოლოდინები გვაქვს, რომ საფერავსა და რქაწითელზე არ გვექნება სუბსიდირება", - ამბობს დავითაშვილი.
სახელმწიფო სუბსიდირებიდან გამოსვლას 2016 წელსაც გეგმავდა, თუმცა საბოლოოდ მთავრობამ ამ პროგრამის გაგრძელების გადაწყვეტილება მიიღო. აღნიშნულ პროგრამას როგორც ცნობილია უფრო მეტად სოციალური დატვირთვა გააჩნია.
2016 წელს ყველა მევეხაემ 1 კგ ჩაბარებულ რქაწითელსა და მწვანეზე ბიუჯეტიდან 45 თეთრი, 1 კგ საფერავზე კი 20 თეთრის სუბსიდია მიიღო. ღვინის ეროვნული სააგენტოს სტატისტიკური მონაცემებით, 2016 წელს 65 ათასი ტონა რქაწითელის და 42 ათასი ტონა საფერავის ჯიშის ყურძენი ჩაბარდა. ჯამში ყურძენში გადახდილმა თანხამ 100 მილიონი ლარი შეადგინა.
ის რომ სუბსიდირება მნიშვნელოვან სოციალურ დატვირთვას ატარებს, ეს ყურძნის ჯიშების მიხედვით მისი გადანაწილებიდანაც ჩანს. საექსპორტო პოტენციალი ძირითადად წითელი ფერის ღვინოს აქვს, შესაბამისად წითელი ჯიშის ყურძნის საბაზრო ფასიც უფრო მაღალია, მასზე გასულ წელს სახელმწიფომ 20-თეთრიან სუბსიდია გასცა. შედარებით ნაკლები საექსპორტო პოტენციალი კი თეთრი ჯიშის ყურძენს აქვს, შესაბამისად, რქაწითელის საბაზრო ფასი საფერავის საბაზრო ფასზე ნაკლებია, თუმცა სახელმწიფო რატომღაც მასზე უფრო მაღალ - 45-თეთრიან სუბსიდიას გასცემს, რაც სავარაუდოდ მევენახეთა სოციალურ დახმარებას ისახავს მიზნად.
აღსანიშნავია, რომ რთველი 2015-ს კახელი მევენახეების საპროტესტო აქციები მოჰყვა. ისინი ყურძნის ფასის ზრდას ითხოვდნენ. 2015 წელს, თეთრ ყურძენს ქარხნები 60 თეთრად, შავს კი 85 თეთრად იბარებდნენ. 2014 წელს კი, მისი ფასი ორლარ-ნახევარზე მეტს შეადგენდა. ფასის ვარდნა რუსეთის ბაზარზე არსებულმა კრიზისმა გამოიწვია.
სახელმწიფო სხვადასხვა ფორმით რთველის სუბსიდირებაში დაახლეობით 10 წელია ჩართულია. სუბსიდირების არსებული მოდელი 2013 წელს შეიქმნა.
