ჩინელი მკვლევარი ამტკიცებს, რომ მსოფლიოში პირველი გენეტიკურად რედაქტირებული ბავშვები შექმნა. პროფესორმა ჰი ჯიანკუიმ, რომელმაც განათლება სტენფორდში მიიღო, YouTube-ზე ვიდეო გამოაქვეყნა, რომელშიც ამბობს, რომ ტყუპ გოგონებს, რომლებიც რამდენიმე კვირის წინ დაიბადნენ დნმ აივ-ის პრევენციის მიზნით შეუცვალა.
ასეთი ტიპის გენური რედაქტირება ქვეყნების უმეტესობაში აკრძალულია, ვინაიდან ტექნოლოგია ჯერ კიდევ ექსპერიმენტულია და დნმ-ის ცვლილებები შემდეგ თაობებს გაუთვალისწინებელი გვერდითი მოვლენებით შეიძლება გადაეცეს. მეცნიერების უმეტესობა მიიჩნევს, რომ ეს მეთოდი ზედმეტად სახიფათოა საცდელად და ჩინელ პროფესორს ადამიანებზე ექსპერიმენტირებაში ადანაშაულებს.
ჯიანკუი, შენზენის უნივერსიტეტის პროფესორი, ამბობს, რომ მისი მიზანი იმ თვისების შექმნა იყო, რომელიც ზოგიერთ ადამიანს ბუნებრივად აქვს: რეზისტენტულობა იმუნოდეფიციტის ვირუსის მიმართ.
ჯიანკუის მტკიცებას დამოუკიდებელი დადასტურება არ აქვს, ის არ გამოქვეყნებულა ჟურნალში, ექსპერიმენტში მონაწილე მშობლების ვინაობა უცნობია და მისი ცდა არც სხვა ექსპერტები მიერ დადასტურებულა. ექსპერიმენტის შესახებ მეცნიერმა დღეს, ჰონგ-კონგში , გენური რედაქტირების საერთაშორისო კონფერენციაზე განაცხადა. კონფერენციაზე მყოფმა მეცნიერებმა დაგმეს ჯიანკუის ექსპერიმენტი.
"ეს არაკეთილსინდისიერია... ადამიანზე ჩატარებულია ექსპერიმენტია, რომელსაც მორალური ან ეთიკური გამართლება არ აქვს"- განაცხადა პენსილვანიის უნივერსიტეტის გენური რედაქტირების ექსპერტმა კირან მუსუნურუმ.
"თუ ეს მართალია, ეს ექსპერიმენტი საზარელია. ემბრიონები ჯანმრთელები იყვნენ. მათ არ ჰქონდათ დაავადებები. გენური რედაქტირება ექსპერიმენტულია და ჯერ კიდევ დაკავშირებულია მუტაციებთან, რომლებსაც გენეტიკური პრობლემების გამოწვევა შეუძლია, კიბოს განვითარების ჩათვლით."- ამბობს ოქსფორდის უნივერსიტეტის პრაქტიკული ეთიკის პროფესორი ჯულიან სავულესკუ.
ბოლო წლებში, მეცნიერებმა გენების რედაქტირების შედარებით იოლი მეთოდი აღმოაჩინეს, რომელსაც Crispr-Cas9 ეწოდება. ის უკვე გამოცდილია ზრდასრულებში ზოგიერთი მძიმე დაავადების სამკურნალოდ. ამ შემთხვევაში ცვლილებები შემოფარგლულია ინდივიდით, ემბრიონის შემთხვევაში კი ისინი შესაძლოა მემკვიდრულად გადაეცეს.
Crispr რნმ-ისგან შექმნილი მოლეკულაა, რომელიც დნმ-ის კონკრეტული რეგიონების მიზანში ამოღებას შესაძლებელს ხდის და მიმაგრებულია მოლეკულა Cas9-ზე, ბაქტერიულ ფერმენტზე, რომელიც მოქმედებს როგორც "მოლეკულური მაკრატელი" და ჭრის დნმ-ს ზუსტად იქ სადაც საჭიროა. ეს მეცნიერებს აძლევს საშუალებას წაშალონ, ამოჭრან და მოათავსონ გენეტიკური კოდის ასოები.
ჯიანკუი ამტკიცებს, რომ ის რამდენიმე წლის განმავლობაში ატარებდა ცდებს თაგვის, მაიმუნის და ადამიანის ემბრიონებზე ლაბორატორიაში. მისი თქმით, გენური რედაქტირებით აივ-ის პრევენცია გადაწყვიტა, რადგან ეს ჩინეთში ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული პრობლემაა და ემბრიონებში გააუქმა გენი სახელად CCR5, რომელიც აყალიბებს ცილოვან კარიბჭეს, რომელშიც აივ ვირუსი აღწევს და შიდსს იწვევს.
