საქართველოს ჭალისა და მთის უნიკალურმა ტყეებმა, რომლებიც ათწლეულების მანძილზე სავალალო მდგომარეობაშია, მსოფლიოს უდიდესი ბუნების დამცველი ორგანიზაციების ყურvადღება მიიპყრო. ბუნების დაცვის მსოფლიო ფონდი (WWF) გერმანიის მთავრობის დაფინანსებით უკვე ახორციელებს პროექტს „სამხრეთ კავკასიაში ტყის ლანდშაფტების აღდგენა კლიმატის ცვლილებით გამოწვეული ზემოქმედების შემცირების მიზნით”. პროგრამა ლაგოდეხისა და ხარაგაულის მუნიციპალიტეტების ტერიტორიაზე მდებარე ტყეებს მოიცავს.
ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე წარსულში გაბატონებული ჭალის მუხა ამჟამად წითელ ნუსხაშია შეტანილი. მუხის კორომები წლების განმავლობაში დატბორვის შედეგად თანდათანობით გახმა. უნიკალურ ფლორას გადაშენების საფრთხე დაემუქრა. WWF-მა ტყის აღდგენა დაისახა მიზნად. წინასწარ შერჩეული 400 ჰექტარი შეიღობა და დაახლოებით 200 ჰექტარზე ჭალის მუხის, ნეკერჩხლის, იფნის, პანტას, მაჟალოს, ბალამწარასა და ცაცხვის გაშენება დაიგეგმა. ეს მცენარეები იქ წარსულში იყო გავრცელებული. გაზაფხულის ბოლომდე 350,000-ზე მეტი ნერგი დაირგვება, შარშან შემოდგომით დარგული ნერგების ჩათვლით კი რიცხვი 400 000-ს გადააჭარბებს. ძირითადი მომმარაგებელი აღმოსავლეთ საქართველოს სანერგეებია.
გადარგულ ნერგებს სპეციალისტები ორი წლის განმავლობაში მოუვლიან - გამხმარ ნერგებს ახლით შეცვლიან, პერიოდულად შეაკეთებენ ღობეს და შესაბამის უწყებებთან ერთად დატბორვას შეებრძოლებიან. პროგრამაში ადგილობრივი მოსახლეობაც არის ჩართული, რაც მათთვის შემოსავლის დამატებითი წყაროა.
WWF-ის ჩარევა რომ არა, საბოლოო განადგურება იმერეთის მთის ტყესა და ნიადაგსაც ემუქრებოდა. წარსულში მთლიანად ტყით დაფარული ტერიტორიის ნიადაგი დღეს მძლავრ ეროზიას განიცდის. ტყე წლების მანძილზე იჩეხებოდა და მის ადგილას თანდათანობით სასოფლო-სამეურნეო სავარგულები ჩნდებოდა. ადგილობრივი მოსახლეობა ამ ადგილას პირუტყვს აძოვებდა, რაც ლანდშაფტის დეგრადირებას კიდევ უფრო აჩქარებდა. პროგრამის ფარგლებში მიწის ნაკვეთი ხარაგაულის მუნიციპალიტეტის სოფლების, ვანისა და ფარცხნალის მახლობლად, მთა ღომეეთის ფერდობზე შეარჩიეს. 30 ჰექტარი მავთულხლართით შეიღობა. დაცულ ნაკვეთზე ისტორიულად გავრცელებული ჯიშები - წაბლი, ნეკერჩხალი, იფანი, პანტა, მაჟალო და ბალამწარა დაირგვება - სულ 65,000-ზე მეტი ნერგი. გასულ წელს ტყის აღდგენის პროცესში 30 ადგილობრივი მცხოვრები იყო დასაქმებული. თითოეულმა მათგანმა თვეში საშუალოდ 500 ლარი გამოიმუშავა. მაისიდან დარგული ნერგების მოვლა დაიწყება.
პროექტი „სამხრეთ კავკასიაში ტყის ლანდშაფტების აღდგენა კლიმატის ცვლილებით გამოწვეული ზემოქმედების შემცირების მიზნით” ფინანსდება გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკის გარემოს დაცვისა და რადიაციული უსაფრთხოების სამინისტროს მიერ (BMU), გერმანიის აღმშენებლობის ბანკის მეშვეობით (KfW Entwicklungsbank). პროექტი ხორციელდება ბუნების დაცვის მსოფლიო ფონდის (WWF) გერმანიის ეროვნული ორგანიზაციისა და კავკასიის წარმომადგენლობის მიერ, საქართველოს გარემოს დაცვისა და ბუნებრივი რესურსების სამინისტროსთან თანამშრომლობით, BMU-ს კლიმატის დაცვის საერთაშორისო ინიციატივის ფარგლებში.
ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე წარსულში გაბატონებული ჭალის მუხა ამჟამად წითელ ნუსხაშია შეტანილი. მუხის კორომები წლების განმავლობაში დატბორვის შედეგად თანდათანობით გახმა. უნიკალურ ფლორას გადაშენების საფრთხე დაემუქრა. WWF-მა ტყის აღდგენა დაისახა მიზნად. წინასწარ შერჩეული 400 ჰექტარი შეიღობა და დაახლოებით 200 ჰექტარზე ჭალის მუხის, ნეკერჩხლის, იფნის, პანტას, მაჟალოს, ბალამწარასა და ცაცხვის გაშენება დაიგეგმა. ეს მცენარეები იქ წარსულში იყო გავრცელებული. გაზაფხულის ბოლომდე 350,000-ზე მეტი ნერგი დაირგვება, შარშან შემოდგომით დარგული ნერგების ჩათვლით კი რიცხვი 400 000-ს გადააჭარბებს. ძირითადი მომმარაგებელი აღმოსავლეთ საქართველოს სანერგეებია.
გადარგულ ნერგებს სპეციალისტები ორი წლის განმავლობაში მოუვლიან - გამხმარ ნერგებს ახლით შეცვლიან, პერიოდულად შეაკეთებენ ღობეს და შესაბამის უწყებებთან ერთად დატბორვას შეებრძოლებიან. პროგრამაში ადგილობრივი მოსახლეობაც არის ჩართული, რაც მათთვის შემოსავლის დამატებითი წყაროა.
WWF-ის ჩარევა რომ არა, საბოლოო განადგურება იმერეთის მთის ტყესა და ნიადაგსაც ემუქრებოდა. წარსულში მთლიანად ტყით დაფარული ტერიტორიის ნიადაგი დღეს მძლავრ ეროზიას განიცდის. ტყე წლების მანძილზე იჩეხებოდა და მის ადგილას თანდათანობით სასოფლო-სამეურნეო სავარგულები ჩნდებოდა. ადგილობრივი მოსახლეობა ამ ადგილას პირუტყვს აძოვებდა, რაც ლანდშაფტის დეგრადირებას კიდევ უფრო აჩქარებდა. პროგრამის ფარგლებში მიწის ნაკვეთი ხარაგაულის მუნიციპალიტეტის სოფლების, ვანისა და ფარცხნალის მახლობლად, მთა ღომეეთის ფერდობზე შეარჩიეს. 30 ჰექტარი მავთულხლართით შეიღობა. დაცულ ნაკვეთზე ისტორიულად გავრცელებული ჯიშები - წაბლი, ნეკერჩხალი, იფანი, პანტა, მაჟალო და ბალამწარა დაირგვება - სულ 65,000-ზე მეტი ნერგი. გასულ წელს ტყის აღდგენის პროცესში 30 ადგილობრივი მცხოვრები იყო დასაქმებული. თითოეულმა მათგანმა თვეში საშუალოდ 500 ლარი გამოიმუშავა. მაისიდან დარგული ნერგების მოვლა დაიწყება.
პროექტი „სამხრეთ კავკასიაში ტყის ლანდშაფტების აღდგენა კლიმატის ცვლილებით გამოწვეული ზემოქმედების შემცირების მიზნით” ფინანსდება გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკის გარემოს დაცვისა და რადიაციული უსაფრთხოების სამინისტროს მიერ (BMU), გერმანიის აღმშენებლობის ბანკის მეშვეობით (KfW Entwicklungsbank). პროექტი ხორციელდება ბუნების დაცვის მსოფლიო ფონდის (WWF) გერმანიის ეროვნული ორგანიზაციისა და კავკასიის წარმომადგენლობის მიერ, საქართველოს გარემოს დაცვისა და ბუნებრივი რესურსების სამინისტროსთან თანამშრომლობით, BMU-ს კლიმატის დაცვის საერთაშორისო ინიციატივის ფარგლებში.
