ისრაელის პრემიერმინისტრი ბინიამინ ნეთანიაჰუ კვლავ ყურადღების ცენტრში მოექცა. მან მკაცრად გააკრიტიკა აშშ-ის მოქმედი ადმინისტრაცია ირანული პოლიტიკის გამო. ბიბის ეს ნაბიჯი განსხვავებულად იქნა აღქმული, ზოგიერთმა მასში აშშ-ის მოახლოებულ არჩევნებში ჩარევის სურვილი ან საზოგადოების ირანზე მოსალოდნელი პრევენციული დარტყმისთვის შემზადება წაიკითხა. ნეთანიაჰუს ეს ქმედება უფრო კომპლექსური პოზიციის შედეგია და ირანის ბირთვულ პროგრამაზე არსებულ დებატებს ეხმიანება.
11 სექტემბერს გამართულ პრესკონფერენციაზე პრემიერმა ნეთანიაჰუმ აშშ-ის ადმინისტრაცია გაკიცხა ირანის ბირთვულ პროგრამაზე იმ „წითელი ხაზების” არარსებობის გამო, რომლის გადაკვეთასაც სამხედრო ქმედება მოჰყვება. მისი რისხვის ობიექტი უპირატესად სახელმწიფო მდივანი ჰილარი კლინტონი იყო, რომელმაც თქვა, რომ აშშ არ აცხადებდა ბოლო ვადას ირანზე სამხედრო პასუხის გასაცემად. ბიბიმ საყვედური გამოთქვა, რომ „საერთაშორისო თანამეგობრობაში ვინც უარს ამბობს ირანის წინაშე წითელი ხაზების გავლებაზე, არ აქვს მორალური უფლება ისრაელს წითელი შუქი აუნთოს”. ვითარება უფრო დაიძაბა მოგვიანებით გავრცელებული ცრუ ხმების გამოც, რომლის მიხედვით, თეთრმა სახლმა უარყო ნეთანიაჰუს თხოვნა პრეზიდენტ ობამასთან შეხვედრის შესახებ. იმავე ღამეს ორი სახელმწიფოს ლიდერს ერთმანეთთან მძიმე ერთსაათიანი საუბარი ჰქონდა.
ნეთანიაჰუს განცხადებას ამერიკულ მედიაში მრავალი გამოხმაურება მოჰყვა მთავარი შეკითხვით – შორს ხომ არ შეტოპა ბიბიმ უპირველესი მოკავშირის და ზესახელმწიფოს გაკრიტიკებით. მისი ნაბიჯის სავარაუდო განმარტებებს შორის დასახელდა მოახლოებულ არჩევნებში ჩართვა და რესპუბლიკელთა კანდიდატის, მიტ რომნის მხარდაჭერა, რომელთანაც ბიბის ახლო კონტაქტები აქვს. ამგვარი ახსნა ნაკლებად სანდოა, რადგან ნეთანიაჰუს მსგავსი გამოცდილი პოლიტიკოსი არ გარისკავდა იმ ადამიანთან ღია დაპირისპირებას, რომელთანაც, წინასწარი გამოკითხვების თანახმად, სავარაუდოდ, უფრო მოუწევს ურთიერთობა ზესახელმწიფოს ლიდერის რანგში.
ალტერნატიული განმარტებაა ირანზე შეტევის წინ რიტორიკული საფუძვლის შექმნა და გადაწყვეტილების წინასწარ გამართლება. ამ მოსაზრების მიხედვით, ნეთანიაჰუს მთავრობა, რომელიც დარწმუნებულია სანქციების უუნარობასა და ირანის „იმუნიტეტის ზონამდე” მისულ ბირთვულ შესაძლებლობებში, იწყებს საზოგადოებრივი აზრის სამხედრო შეტევისთვის მომზადებას.
გამოცემა The Atlantic-ის ცნობილი ჟურნალისტის, ჯეფრი გოლდბერგის შენიშვნით, ნეთანიაჰუს შეშფოთება კეთილგონივრულია რამდენიმე ფაქტორის გათვალისწინებით. როგორც ცნობილია, თეთრი სახლის პოზიციაა, რომ აშშ არ დაუშვებს ირანის მიერ ბირთვული იარაღის ფლობას. ისრაელის ლიდერისთვის კრიტიკულად მნიშვნელოვანია საკითხი, ნიშნავს თუ არა ეს ირანის მხრიდან იაპონიის მსგავსად ბომბის ასამოქმედებლად საკმარისი რაოდენობის გამდიდრებული ურანის და სარაკეტო სისტემის არსებობას. ამ შემთხვევაში როგორ უნდა გახდეს ცნობილი, თუ როდის გადაწყვეტს ირანი მის ხელთ არსებული მასალებიდან ბირთვული იარაღის შექმნას? ამერიკული მხრიდან ამას უზრუნველყოფს დაზვერვა, თუმცა არც ეს უკანასკნელია შეუცდომელი.
აშშ-ის დაზვერვა არასაკმარისი აღმოჩნდა ჩრდილოეთ კორეის, ინდოეთის და პაკისტანის ბირთვული პროგრამების შემთხვევაში, რაც ამ ქვეყნების ბირთვულ კლუბში გაწევრიანებით დასრულდა. ობამას მსგავსად, მისი წინამორბედები კლინტონი და ბუში იმეორებდნენ, რომ ბირთვული ჩრდილოეთ კორეა მიუღებელი იყო. აშშ-ის დაზვერვას აგრეთვე არ ჰქონდა ინფორმაცია ლიბიის და სირიის პროგრამების შესახებ და შეცდა ერაყის შემთხვევაში. ნეთანიაჰუს მღელვარება უფრო დამაჯერებელი ხდება იმის გათვალისწინებით, რომ ჰილარი კლინტონის მიერ იმავე განცხადებაში პრიორიტეტულად გამოცხადებული დიპლომატია და სანქციების პოლიტიკა უძლური აღმოჩნდა შეეფერხებინა IAEA-ის (ატომური ენერგიის საერთაშორისო სააგენტო) ინფორმაციით ირანის მიერ გამდიდრებული ურანის რაოდენობის არნახულად ზრდა. მიუხედავად ამისა, ირანი ბირთვული იარაღის დამზადებისგან ჯერ შორსაა.
ნეთანიაჰუს პოზიციის განხილვა შეუძლებელია ისრაელის მხრიდან ირანზე შეტევის ირგვლივ არსებული დებატების გარეშე. ერთი ბანაკი მიიჩნევს, რომ ისრაელისთვის ბირთვული ირანი სასიცოცხლო საფრთხეს წარმოადგენს და ისრაელს მოქმედება მართებს. მეორე, უფრო რეალპოლიტიკის მომხრეთა აზრით, ისრაელს ბირთვულ ირანთან თანაცხოვრება შეუძლია, ხოლო აშშ-ის ჩარევა მიზანშეწონილი არაა მკაფიო ეროვნული ინტერესების არარსებობის გამო.
პრემიერი ნეთანიაჰუ პირველ, „ეგზისტენციალისტთა” ბანაკს მიეკუთვნება და მიიჩნევს, რომ ბირთვული ირანის თავიდან არიდება ამ ქმედებით გამოწვეულ შედეგებს აღემატება. მას ურჩევნია გადადგას მტკივნეული ნაბიჯი დღეს, რათა მომავალში უფრო დიდი საფასური არ მიიღოს. ამ ბანაკის წარმომადგენელთა აზრით, ირანი ასეთ საკითხში რაციონალური არაა და ირანის ლიდერების რელიგიური ფანატიზმი მათი ქმედებების პროგნოზირებას შეუძლებელს ხდის. შესაბამისად, ბირთვული პარიტეტი (MAD), რაც ცივი ომის დროს აშშ-საბჭოთა კავშირის ბალანსს ხელს უწყობდა, ამ შემთხვევაში უადგილოა. ამგვარი პოზიციის მოწინააღმდეგეები, რომლებიც ისრაელის საზოგადოების და სამხედრო ელიტის საგრძნობ ნაწილს წარმოადგენენ, ირანს რაციონალურ მოთამაშედ მიიჩნევენ.
ნეთანიაჰუს კრიტიკოსები ხშირად ამტკიცებენ, რომ თავად პრემიერი არ არის რაციონალური. ისინი ხაზს უსვამენ ბიბის მიერ ისტორიული ანალოგების და ლიდერების მაგალითებად ხშირ მოყვანას და ჰოლოკოსტის ტრაგედიით ხელმძღვანელობას, რასაც ოჯახური ფაქტორებიც განაპირობებს (მამამისი, ცნობილი ისტორიკოსი ბენციონ ნეთანიაჰუ შუა საუკუნეების ესპანეთში ებრაელების დევნას იკვლევდა და რევიზიონისტულ სიონიზმს მისდევდა). მათი აზრით, უაღრესად თვითდაჯერებული ნეთანიაჰუ საკუთარი გმირული მისიის გრძნობითაა შეპყრობილი და ნაკლებად ითვალისწინებს თვით უახლოესი მრჩეველების აზრსაც კი.
ისრაელის პოლიტიკურ არენაზე ბირთვული ირანის საფრთხე პრემიერ ნეთანიაჰუს პოზიციებს ამყარებს. მოსახლეობის უმეტესობისთვის ამგვარ ვითარებაში ის საიმედო ლიდერია. ირანის ბირთვული პროგრამა აგრეთვე მეორეხარისხოვნად აქცევს პალესტინურ მხარესთან სამშვიდობო პროცესს, რაც მმართველი პარტია ლიკუდისთვის საუკეთესო სფეროდ არ მიიჩნევა.
განსხვავებული პირობები განაპირობებს ბიბის ყველაზე რთული ოპონენტის, პრეზიდენტ ობამას პოზიციებს. ამ უკანასკნელმა მრავალჯერ დადო პირობა, რომ ირანი ბომბს ვერ მიიღებს. შესაბამისად, მისი პრეზიდენტობა წარუმატებლობად შეფასდება, თუ მის ვადაში ირანი ბირთვულ კლუბში გაწევრიანებას მოახერხებს. პირადი პრესტიჟის გარდა, დემოკრატიულ პარტიას მნიშვნელოვნად შეელახება რეპუტაცია სისუსტისა და უპასუხისმგებლობისთვის. ამასთანავე, ის ბირთვული გაუვრცელებლობის მომხრეა და მიიჩნევს, რომ ბირთვული ირანის შემთხვევაში, ყველაზე ცხელი რეგიონი, შეიარაღებისთვის რბოლის სცენად გადაიქცევა. ამ მიზეზებიდან გამომდინარე, მან იცის, რომ ბირთვული ირანის არსებობას ვერ დაუშვებს.