"მუქარას აქ ადგილი არ აქვს" – მაასი ვანგ ის მას შემდეგ, რაც ჩინეთი ჩეხეთს დაემუქრა

გერმანიის საგარეო საქმეთა მინისტრმა, ჰაიკო მაასმა ჩინეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი, ვანგ ი გააფრთხილა ევროპელი მოკავშირეების წინააღმდეგ მუქარაზე. 

31 აგვისტოს ჩინეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა, ვანგ იმ დაიმუქრა, რომ ჩეხეთის სენატის სპიკერს მილოს ვისტრიცილს ტაივანში ოფიციალური ვიზიტი "ძვირად დაუჯდება". მილოს ვისტრიცილი თაიფეიში 90-კაციანი დელეგაციით 30 აგვისტოს ჩავიდა. ტაივანში აშშ-ს ჯანმრთელობის მდივნის ისტორიული ვიზიტის შემდეგ ტაივანში ეს კიდევ ერთი მაღალპროფილური დიპლომატიური ვიზიტია. ვისტრიცილის ვიზიტის მთავარი მიზანი ტაივანსა და ჩეხეთს შორის ბიზნეს ურთიერთობების წახალისებაა. ვისტრილიცის განცხადებით, ჩეხეთი თავს არ მოუხრიდა პეკინის პროტესტს. ვისტრიცილის გადაწყვეტილებამ პეკინის გაბრაზება გამოიწვია, რადგან ჩინეთი ტაივანს მის ნაწილად, ერთერთ პროვინციად მიიჩნევს და თვლის, რომ სახელმწიფო ვიზიტების გამართვის უფლება არ აქვს.

"ჩვენ, ევროპელები, მჭიდრო კავშირში ვმოქმედებთ – ჩვენ საერთაშორისო პარტინორებს პატივისცემას ვთავაზობთ და მათგან ზუსტად იმავეს მოველით... მუქარას აქ ადგილი არ აქვს". – განუცხადა მაასმა ვანგ ის, რომელიც ბერლინში იმყოფება, პრესკონფერენციაზე. 

ვანგ ის მუქარას საფრანგეთის საგარეო საქმეთა მინისტრიც გამოეხმაურა. მისი თქმით, ვანგის კომენტარები მიუღებელია. 

პრესკონფერენციაზე, რომლეიც თითქმის ერთ საათს გაგრძელდა, ვანგს კითხვები დაუსვეს ჰონგ-კონგში პეკინის პოზიციაზე, კორონავირუსის პანდემიაზე ჩინეთის პასუხზე, ჩინეთში, სინძიანგში ეთნიკურად უიღურებისადმი ჩინეთის მოპყრობაზე. 

მაასმა შეხვედრაზე განაცხადა, რომ ჩინეთმა ჰონგ-კონგის უშიშროების კანონი უნდა გაიწვიოს და ჰონგ-კონგში  საკანონმდებლო საბჭოს არჩევნები რაც შეიძლება მალე უნდა ჩატარდეს. მან, ასევე, ვანგ ის დაჟინებით მოუწოდა, რომ ჩინეთმა სინძიანგში ადამიანის უფლებების სიტუაციაში გასარკვევად გაეროს მისია დაუშვას.

ვანგ იმ პეკინის პოზიცია და პოლიტიკა დაიცვა, გაფრთხილება გასცა, რომ ჩინეთის წინააღმდეგ ბრალდებები ქვეყნის შიდა საქმეებში ჩარევაა. ის ირწმუნება, რომ ჩინეთი უბედურების შემქმნელი არაა. 

აღსანიშნავია, რომ ნორვეგიაში ვიზიტის დროს ვანგ იმ ისიც თქვა, რომ ჰონგ-კონგელ მომიტინგეებს ნობელის პრიზი არ უნდა გადაეცეთ.

რაც შეეხება ჩეხეთ-ჩინეთის ურთიერთობას, ვანგ ის მუქარის შემდეგ, ჩეხეთის სენატის პრეზიდენტმა, მილოს ვისტრიცილმა, პირველ სექტემბერს ტაივანის პარლამენტში გამოსვლის დროს განაცხადა, რომ ის ტაივანელია. მისი სიტყვები ეხმიანება აშშ-ს ყოფილი პრეზიდენტის, ჯონ კენედის, 1963 წლის გამოსვლას დასავლეთ ბერლინში, როდესაც მან კომუნისტების საპირისპიროდ თქვა, "ყველა თავისუფალი კაცი, სადაც არ უნდა ცხოვრობდნენ ისინი, ბერლინის მოქალაქეები არიან და მე, როგორც თავისუფალი კაცი, სიამაყით ვამბობ, მე ბერლინელი ვარ".

ჩეხეთის მთავრობას ამ ვიზიტისთვის მხარდაჭერა არ გამოუცხადებია, თუმცა ჩინეთის მუქარის შემდეგ ჩეხეთში ჩინეთის ელჩი გამოიძახეს. პეკინში ჩეხეთის ელჩიც დაიბარეს. 

ჩეხეთი, მსოფლიოს სხვა უმეტესი ქვეყნის მსგავსად, ერთიანი ჩინეთის პრინციპებს პატივს სცემს, თუმცა ამავდროულად, ტაივანთან არაოფიციალური ურთიერთობები აქვს.

ვისტრიცილამდე ამ ვიზიტის განხორციელება მის წინამორბედს, იაროსლავ კუბერას სურდა, თუმცა, ის 20 იანვარს მოულოდნელად, სავარაუდოდ, გულის შეტევით გარდაიცვალა. მისმა ოჯახმა აპრილში განაცხადა, რომ ჩინეთის მუქარამ კუბერას უეცარი სიკვდილი გამოიწვია. იანვარში ჩინეთის საელჩომ ჩეხეთის პრეზიდენტის ადმინისტრაციას განუცხადა, რომ იმ შემთხვევაში, თუ კუბერა ტაივანს ეწვეოდა, კონტინენტურ ჩინეთში ჩეხეთის კომპანიებს, მაგალითად, Volkswagen-ის დაქვემდებარებულ კომპანიას Skoda Auto-ს პრობლემები შეექმნებოდა.

ამის შემდეგ ჩეხეთის სენატმა 50 ხმით ერთის წინააღმდეგ მხარი დაუჭირა ტაივანში ვისტრიცილის ვიზიტს. ვისტრიცილის ვიზიტი იქნება ჩეხი პოლიტიკოსის მიერ ტაივანში უმაღლესი დონის ვიზიტი.

პრაღის მერის განცხადებით, ვიზიტი ყველასთვის სასარგებლო იქნება. აღსანიშნავია, რომ გასულ წელს მან გააუქმა პრაღის მოკავშირე ქალაქის შეთანხმება პეკინთან ჩინეთის წნეხის გამო ეცნო "ერთიანი ჩინეთი". საპასუხოდ, ჩინეთი დაიმუქრა, რომ ჩეხეთში ჩინელი ტურისტების რიცხვს შეამცირებდა და ასევე პეკინმა პრაღის ფილარმონიის ორკესტრას ჩინეთში დაგეგმილი ვიზიტი გაუუქმა. მერი ტაივანს გასულ წელსაც ეწვია.

ჰრიბისა და ვისტრიცილისგან განსხვავებით, ჩეხეთის პრემიერმინისტრი, მილოს ზემანი თავს ჩინეთის "ერთგულ მეგობრად" მიიჩნევს.

საგულისხმოა, რომ აშშ-ს სახელმწიფო მდივანმა, მაიკ პომპეომ ჩეხეთში ვიზიტისას ჩინეთისგან მომდინარე საფრთხეებზე ილაპარაკა. რუსეთის საფრთხეებზე საუბრის შემდეგ მან განაცხადა, რომ დღეს უფრო დიდი საფრთხეა ჩინეთის კომუნისტური პარტია თავისი იძულებისა და კონტროლის კამპანიებით:

"ეს არ არის ტანკები და იარაღები - ძალიან განსხვავდება ამისგან. ჩინეთის კომუნისტური პარტია იწყებს უდანაშაულო პარტიებთან ანგარიშწორებას, როდესაც [მათი] გზები იკვეთება... ახლა, შესაძლოა, მარტივია ჩინეთის გამოწვევის უარყოფა, როგორც უბრალო გამაღიზიანებლისა, მაგრამ, იმედი მაქვს, იცით, რომ ასე არ არის. რეჟიმს საბჭოთა კავშირზე არანაკლები მარქსისტულ-ლენინური საფუძველი აქვს და, სავარაუდოდ, უფრო მეტიც".

მას შემდეგ, რაც 2016 წელს ტაივანის დემოკრატიულ პროგრესული პარტიიდან ცაი ინ-ვენი გახდა პრეზიდენტი, ჩინეთის დიპლომატიური წნეხის შედეგად, ტაივანმა 7 დიპლომატიური მოკავშირე დაკარგა. ტაივანს დღეს მხოლოდ 14 ქვეყანა და ვატიკანი აღიარებს. ტაივანს არაერთ ქვეყანასთან აქვს არაოფიციალური ურთიერთობები. შეერთებული შტატებს, სხვა უმეტესი ქვეყნის მსგავსად, ტაივანთან ოფიციალური დიპლომატიური ურთიერთობა არ აქვს, თუმცა აშშ მტკიცე მხარდაჭერას უცხადებს ტაივანის დემოკრატიას და მისი სამხედრო შეიარაღების მთავარი მიმწოდებელია.

ტაივანის დამოუკიდებლობის გამოცხადება ოფიციალური კომუნისტური ჩინეთისთვის წითელი ხაზია. ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკაში 2005 წელს მიიღეს კანონი, რომლის თანახმად ძალას გამოიყენებენ თუ ტაივანი დამოუკიდებლობას გამოაცხადებს.