გალტ & თაგარტმა საქართველოს საავტომობილო სექტორის კვლევა გამოაქვეყნა, სადაც საგარეო ვაჭრობის მაჩვენებლები, სექტორის ინდიკატორები, ადგილობრივი ბაზრის მიმოხილვა და ეკო-მობილობის პერსპექტივებია განხილული.
საგარეო ვაჭრობის ირგვლივ
კვლევის მიხედვით, 2020 წელს მსუბუქი ავტომობილების იმპორტი, წინა წელთან შედარებით, 31%-ით შემცირდა, ექსპორტი კი – 45%-ით. თუმცა, დრამატული შემცირება 2019 წელს დაფიქსირებული არაბუნებრივი ზრდითაა განპირობებული: 2019 წელს იმპორტ-ექსპორტის ზრდა ერთჯერადმა ფაქტორმა გამოიწვია, კერძოდ, სომხეთისა და ყირგიზეთის საექსპორტო ბაზრებიდან მოთხოვნა მკვეთრად გაიზარდა, რაც ამ ქვეყნებში 2020 წლიდან ავტომობილებზე საბაჟო გადასახადების მნიშვნელოვანი ზრდით იყო გამოწვეული.
სექტორის ზომა
გალტ & თაგარტის მიხედვით, საქართველოს საავტომობილო ბიზნესი სამ ძირითად ქვესექტორს მოიცავს:
- ავტომობილებით ვაჭრობა
- ავტონაწილებით ვაჭრობა
- ავტომობილების ტექნიკური მომსახურება და რემონტი
2020 წელს საავტომობილო ბიზნესის ფორმალური სექტორის ბრუნვა წლიურად 24%-ით შემცირდა და 2.9 მილიარდი ლარი შეადგინა, რაც, ძირითადად, ავტომობილებით ვაჭრობის 36%-იანი შემცირებითაა გამოწვეული, ხოლო ავტონაწილებით ვაჭრობისა და ავტომობილების ტექ. მომსახურების სექტორები, პანდემიის მიუხედავად, სტაბილურობით გამოირჩეოდა.
მეორადი მანქანების ბაზარი
2019 წლის მონაცემებით, საქართველოში მეორადი ავტომობილების ბაზარი მთლიანი სექტორის 38%-ს შეადგენს. დოკუმენტის მიხედვით, დილერებს მეორად ავტომობილებზე საშუალოდ 10%-იანი საერთო მოგების მარჟა აქვთ, მარჟები განსხვავდება იმის მიხედვით, თუ რამდენად დაზიანებულია იმპორტირებული ავტომობილი და რა ხარჯებთან არის დაკავშირებული მისი შეკეთება. შესაბამისად, მარჟები ცვალებადია და ზოგ შემთხვევაში 15%-ს ან 20%-საც კი აღწევს:
საწვავის ტიპი და ძრავის ზომა
შსს-ს ინფორმაციით, 2020 წელს განბაჟებული ავტომობილების 86% – 67 000 მანქანა – 2.5 ლიტრიანი ან უფრო პატარა ძრავის მქონე იყო. ამას გარდა, სავარაუდოდ, ეკონომიურობიდან გამომდინარე, საქართველოს მოქალაქეები უპირატესობას ჰიბრიდებს ანიჭებენ. 2019 წელს საქართველოში განბაჟებული ავტომობილების 34.6% ჰიბრიდი იყო, ევროკავშირში ანალოგიური მაჩვენებელი 5.9%-ია.
ყველაზე გაყიდვადი მოდელები და ფასები
კვლევის მიხედვით, მიუხედავად იმისა, რომ 2020 წელს ავტომობილების გადაყიდვები მკვეთრად შემცირდა, (-18% წ/წ), ავტომობილებზე საშუალო ფასებმა მხოლოდ 5%-ით დაიკლო, ზოგიერთ ბრენდზე კი ფასები პირიქით, გაიზარდა. ავტოდილერების განმარტებით, მეორადი ავტომობილების ფასები გაიზარდა ონლაინ ავტოაუქციონებზე, რაც ბაზარზე პანდემიით გამოწვეულ ცვლილებებს უკავშირდება:
ყველაზე პოპულარული მარკები და ავტოპარკის ასაკი
გალტის მიხედვით, საქართველოში ყველაზე პოპულარული საავტომობილო მარკები და მათი წილი მთლიან ავტოპარკში ასე გამოიყურება:
-
MERCEDES-BENZ – 13%
-
VAZ – 11%
-
TOYOTA – 9%
-
OPEL – 9%
-
FORD – 8%
-
BMW – 5%
-
NISSAN – 4%
-
სხვა – 26%
რაც შეეხება ასაკს, კვლევაში აცხადებენ, რომ საქართველოს ერთ-ერთი ყველაზე მოძველებული ავტოპარკი ჰყავს რეგიონში, რაც საშუალოვადიან პერსპექტივაში განახლების საჭიროებაზე მიუთითებს. კერძოდ, საქართველოში მსუბუქი ავტომობილის საშუალო ასაკი, 2018 წლის მდგომარეობით, 18.5 წელია. ეს მაჩვენებელი ევროკავშირში, საშუალოდ 10.8 წელია.
